بحرانهای اجتماعی
آزار جنسی، خشونت خانگی و خودکشی سه بحران اجتماعی معاصر هستند که بر ایرانیان تاثیر میگذارند. این مسائل اجتماعی خبر از خشونت ساختاری و نظاممند در قوانین، سیاستها و جامعه ایران میدهند. با دادهها بازی کنید تا بیشتر درمورد این بحرانهای اجتماعی در سال ۲۰۲۲ بیاموزید.
آزار جنسی در سال ۲۰۲۲
آزار جنسی به عنوان هرگونه اظهارنظر، اقدام یا عمل ناخواسته تعریف میشود که ماهیت جنسی دارد و باعث میشود فردی احساس ترس، خجالت، ناراحتی یا شرم کند. وقتی آزار جنسی به لمس ناخواسته اندام جنسی بکشد این عمل «تعرض جنسی» دانسته میشود. آزار جنسی نقض حقوق بشر زنان و خشونت ممنوعه علیه زنان محسوب میشود. آزار جنسی چه شفاهی باشد و چه فیزیکی آسیبهای ویرانگر فیزیکی و روانی به همراه دارد. وقتی آزار علیه زنان در محیطهای عمومی مثل محل کار یا خیابان صورت بگیرد در عین حال با ادغام زنان در نیروی کار و عرصه عمومی تداخل ایجاد میکند، فرودستی زنان در مقابل در جامعه را بازتحکیم میکند و ناقض کرامت نهادین زنان است. نظرسنجیهای «دادههای باز ایران» نشان میدهند که ۹۶ درصد زنان شکلی از آزار جنسی را در زندگی خود تجربه کردهاند.
خشونت خانگی در سال ۲۰۲۲
خشونت خانگی به عنوان هرگونه رفتاری تعریف میشود که منجر به آسیب فیزیکی، روانی یا جنسی درون رابطهای خصوصی شود. این شامل است بر هرگونه رفتاری که فردی را مورد ترس، ارعاب، وحشت، بازی عاطفی، آسیب، تحقیر، مقصر جلوه دادن، آسیب جسمی یا زخم قرار دهد. خشونت خانگی شامل است بر خشونت شریک زندگی و یا خشونت توسط هر عضوی از خانواده علیه فردی دیگر (مثلا والدین علیه کودک.) ایران از معدود کشورهای جهان است که قوانین مشخصی در زمینه خشونت خانگی ندارد با اینکه فمینیستهای ایرانی بیش از ۱۸ سال است در این زمینه کارزار کردهاند. قوانین، سیاستها و هنجارهای اجتماعی تبعیضآمیز و سرکوبگرانه منجر به فرهنگی از غلبه مردان بر زنان میشوند. این باعث شده خشونت همسران و آزار کودکان رایج باشد. در پژوهشی سراسری که در سال ۲۰۰۴ انجام شد ۶۶ درصد از زنان متاهل گفتند حداقل یک بار در طول زندگی خود خشونت خانگی را تجربه کردهاند. در نظرسنجی سال ۲۰۲۲ که «دادههای باز ایران» انجام داد و در تصویرسازیهای کنونی از آن استفاده شده بیش از ۸۱ درصد از پاسخدهندگان از تجربه خشونت خانگی به دست اقوام مرد خود گفتند.
تلاش به خودکشی در ایران در سال ۲۰۲۲
خودکشی به عنوان مرگی که بر اثر آسیب زدن فرد به خودش با هدف مردن انجام شود تعریف میشود. منظور از «تلاش به خودکشی» زمانی است که فردی با هدف پایان زندگی به خودش آسیب میزند اما نمیمیرد. «سازمان جهانی بهداشت» خودکشی را یک مشکل بهداشت عمومی جهانی میداند. درک همهگیرشناسیِ خودکشی دریچهای به سلامت روانی جامعه ارائه میکند. تجربیاتی همچون تخاصم، سوانح، خشونت، تعرض، فقدان و یا انزوا قویا مربوط به رفتار انتحاری میشوند. باضافه نرخ خودکشی بخصوص در میان گروههای آسیبپذیر که تجربه تبعیض دارند همچون پناهجویان و مهاجرین، مردمان بومی، افراد جامعه رنگینکمانی (ال جی بی تی کیو پلاس) و زندانیان بالا است. در ایران مطالعات خبر از افزایش پایدار نرخ مرگ و میر بر اثر خودکشی در کشور میدهد و نرخ تخمینی متوسط ۹.۹ نفر از هر ۱۰۰ هزار نفر در سال است. خودکشی بخصوص بین جوانان رایج است. ارقام نظرسنجیهای «دادههای باز ایران» نشان میدهند که ۴۵ درصد پاسخدهندگانی که تلاش به خودکشی کردند ۳۰ زیر سال سن داشتند.
چگونگی استفاده از دادهها
تصویرسازی دادههای این وبسایت برای تعامل کاربران آماده شده است. در بیشتر موارد، میتوانید نشانهگر را روی هر جدول ببرید یا کلیک کنید تا دادهها، جزئیات یا توضیحات بیشتری ببینید. در ضمن میتوانید از ویژگی «فیلتر» در گوشه سمت راست بالا استفاده کنید تا جدولها را از طریق لنزهای متفاوتی ببینید. علاوهبراین در پایین هر جدول، راهنماییها و رهنمودهایی برای گردش در وبسایت آمده است. دنبال نشانه بلندگویی قرمز باشید.
برای درست کردن فیلتر، بر موضوع مربوطه درون هر دسته کلیک کنید. برای انتخاب چند موضوع کلید «کنترل» یا «کامند» را در صفحه کلید خود فشار دهید و روی موضوعهای مورد علاقه کلیک کنید. امکان ترکیب موضوعها از دستههای مختلف را نیز دارید. بااینحال، شاید برخی ترکیبها قابل قبول نباشد، در این صورت در جدول هیچ موضوعی را نخواهید دید. درنهایت برخی جدولها از فیلترها تاثیری نمیپذیرند — به اضافه اینکه جدول گرایشها، همیشه تمام سالها را نشان میدهد و میزان تناسب جنسیتها حتی زمانی که بر اساس مرد یا زن تقسیم شده نشان داده خواهد شد.
برای حذف فیلتر، دوباره روی انتخاب خود کلیک کنید. برای پاک کردن تمام فیلترها و بازگشت به تصویرسازی اصلی، صفحه را با دکمه «ریفرش» در کاوشگر خود یا کلید «اف پنج» در صفحه کلید خود به روز کنید.
همکار ما در دادههای این صفحه
«دادههای باز ایران» در سال ۲۰۱۶ بنیانگذاری شد و هدفش این است که دادههای رسمی ایران قابل دسترسی، دستیابی و استفاده مجدد باشند. این پروژه مجموعه دادههای خام را جمعآوری و برای پژوهشگران و کارشناسان، پردازش میکند و در عین حال مقالات اختصاصی دادهمحور و گزارشهای دیجیتال برای عموم مردم منتشر میکند. این پروژه باضافه فراخوان عمومی برای جمعآوری داده و نظرسنجی در مورد مسائلی منتشر میکند که مورد توجه قرار نگرفته و یا تابو هستند و به ندرت مورد رسیدگی دولت ایران قرار میگیرند.