مجازات اعدام
ایران دومین کشور جهان در موضوع اعدامهای دولتی است. گرچه شمار اعدامها در مقایسه با سال ۲۰۱۷ میلادی کاهش یافته بود، باری دیگر شاهد گسترش اجرای مجازات اعدام در ایران هستیم. دادههای این تصویرسازی را بررسی کنید تا هر چه میخواهید درباره مجازات اعدام در ایران بیاموزید.
مجازات اعدام در قانون بینالمللی
ایران در سال ۱۹۷۵ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی را تصویب کرد. گرچه ماده ۶ این میثاق، مجازات اعدام را ممکن میسازد، این مجازات تنها «برای جدیترین جنایات» مجاز اعلام است. در ضمن هرگونه استفاده از مجازات اعدام میبایست همراه با احترام به سایر حقوق آمده در این میثاق و همچنین بر بنیان حکم نهایی دادگاه صالح باشد. ماده ۱۴ این میثاق مشخص میکند که دادگاه صالح بایستی دادرسیای منصفانه و طبق روند قانونی انجام دهد. این بدین معنی است که متهم باید در محکمهای مستقل و بیطرف مورد قضاوت قرار بگیرد، به وکیل دسترسی داشته باشد و مجبور به شهادت علیه خود یا اعتراف به تقصیر نشود.
استفاده ایران از مجازات اعدام مغایر با قانون بینالمللی است
اکثریت اعدامها در ایران بر خلاف تعهدهای این کشور تحت این میثاق علیه کسانی انجام میشوند که در مورد اتهامات غیرخشونتآمیز و مربوط به مواد مخدر، مقصر تشخیص داده شدهاند. اینها «جدیترین جنایات» محسوب نمیشوند. در ضمن مواردی ثبتشده هم داریم که مجازات اعدام علیه افرادی بخاطر رابطه با همجنس، استفاده از الکل، توهین به رهبر جمهوری اسلامی ایران، انتشار اخبار و قتل به مثابه دفاع از خود در مقابل فرد متهاجم انجام شده است. ایران در ضمن مرتبا افراد را به دلایل سیاسی اعدام میکند که مغایر با ماده ۱۹ این میثاق است.
علاوهبراین، بسیاری از محاکمهها در ایران که منجر به مجازات اعدام میشود، مطابق با موازین بینالمللی در مورد انصاف و روندهای قانونی نیستند. مثلا استفاده از شکنجه برای گرفتن اعتراف اجباری در ایران گسترده استفاده است. زندانیان سیاسی، از جمله زندانیان محکوم به اعدام، بندرت به وکیل منتخب خود دسترسی پیدا میکنند. در برخی موارد، مجازات اعدام در پی محاکمهای چند دقیقهای تحمیل میشود. این اعمال، نگرانیهای جدی در مورد بیطرف بودن قوه قضاییه و صلاحیت دادگاههای ایران مطرح میکنند.
فقدان دادههای دقیق
به علت فقدان شفافیت، شواهد دقیق در مورد شمار بزرگسالان و کودکان اعدام شده در ایران در دسترس نیست. دولت ایران تمام اعدامها را اعلام نمیکند و در برخی موارد اعدامها مخفیانه انجام میشود و در نتیجه دستیابی به دادههای کامل و دقیق برای ناظرین حقوق بشر بسیار دشوار شده است. ارقام دولتی و رسمی، اغلب بسیار پایینتر از ارقامی هستند که بخاطر حساسیتهای سیاسی در جای دیگری ذخیره میشود. ما در تصویرسازی کنونی بین ارقام رسمی و غیررسمی اعدامها تفاوت قائل شدهایم. ما برای دستیابی به آمار «غیرسمی» با سازمان حقوق بشر ایران، سازمانی غیردولتی که بر استفاده ایران از مجازات اعدام نظارت میکند، همکاری کردیم تا شکافهای موجود در اطلاعات عموما قابل دسترس پر شوند. این سازمان از طریق پژوهش مستقل، شهادت شاهدین و چند پروتکل راستیآزمایی، قابلیت ثبت و گزارشدهی در مورد اعدامهای «غیررسمی» را دارد. بااینهمه، آمارهای غیررسمی که سازمان حقوق بشر ایران گزارش میکند، تنها شمار حداقل اعدامهای هر سال هستند و عدد واقعی احتمالا بسیار بالاتر است.
چگونگی استفاده از دادهها
تصویرسازی دادههای این وبسایت برای تعامل کاربران آماده شده است. در بیشتر موارد، میتوانید نشانهگر را روی هر جدول ببرید یا کلیک کنید تا دادهها، جزئیات یا توضیحات بیشتری ببینید. در ضمن میتوانید از ویژگی «فیلتر» در گوشه سمت راست بالا استفاده کنید تا جدولها را از طریق لنزهای متفاوتی ببینید. علاوهبراین در پایین هر جدول، راهنماییها و رهنمودهایی برای گردش در وبسایت آمده است. دنبال نشانه بلندگویی قرمز باشید.
برای درست کردن فیلتر، بر موضوع مربوطه درون هر دسته کلیک کنید. برای انتخاب چند موضوع کلید «کنترل» یا «کامند» را در صفحه کلید خود فشار دهید و روی موضوعهای مورد علاقه کلیک کنید. امکان ترکیب موضوعها از دستههای مختلف را نیز دارید. بااینحال، شاید برخی ترکیبها قابل قبول نباشد، در این صورت در جدول هیچ موضوعی را نخواهید دید. درنهایت برخی جدولها از فیلترها تاثیری نمیپذیرند — به اضافه اینکه جدول گرایشها، همیشه تمام سالها را نشان میدهد و میزان تناسب جنسیتها حتی زمانی که بر اساس مرد یا زن تقسیم شده نشان داده خواهد شد.
برای حذف فیلتر، دوباره روی انتخاب خود کلیک کنید. برای پاک کردن تمام فیلترها و بازگشت به تصویرسازی اصلی، صفحه را با دکمه «ریفرش» در کاوشگر خود یا کلید «اف پنج» در صفحه کلید خود به روز کنید.
همکار ما در دادههای این صفحه
سازمان حقوق بشر ایران، سازمانی غیرانتفاعی و مدافع حقوق بشری است. هدف آن ایجاد جنبش لغو مجازات اعدام در ایران از طریق افزایش آگاهی در مورد این مجازات است. این سازمان گزارشهای سالیانه خود را در همکاری با ائتلاف «همگان در مقابله با مجازات اعدام» منتشر میکند. این گزارشها شامل بر تحلیل روندهای اعدام در جمهوری اسلامی ایران، از جمله چهارچوبها و فرآیندهای تقنینی آن است. برای خواندن آخرین گزارش سالیانه این سازمان و کسب اطلاع بیشتر در مورد مجازات اعدام در ایران، لطفا از وبسایت این سازمان دیدن کنید.